-
1 colloco
col-lŏco ( conl-), āvi, ātum, 1, v. a., to place together, to arrange, to station, lay, put, place, set, set up, erect, etc., a thing (or person) somewhere (class. in prose and poetry; cf.: statuo, pono, sisto).I.Lit.A.In gen.; constr. usu. with in and abl. (cf. Ramsh. Gr. p. 467 sq.; Zumpt, Gr. § 489); more rarely with in and acc.; also with other prepositions, or absol.(α).With in and abl.:(β).istam conloca cruminam in collo plane,
Plaut. As. 3, 3, 67:in rostris collocati,
Cic. Sest. 38, 83:aliquem in cubili,
id. Tusc. 2, 17, 39:in navi,
id. Planc. 41, 97:in custodiā,
id. Phil. 7, 7, 19; id. Par. 3, 2, 25:in solitudine,
id. Lael. 23, 87:uno quidque in loco,
id. de Or. 1, 35, 163:Herculem in concilio caelestium,
id. Off. 3, 5, 25:legiones in cervicibus nostris,
id. Fam. 12, 23, 2; id. Agr. 2, 27, 74:legionem in eis locis hiemandi causā,
Caes. B. G. 3, 1; cf.:exercitum in hibernis,
id. ib. 3, 29 fin.:me in gremio Veneris,
Cat. 66, 56:pedem grabati In collo sibi,
id. 10, 23:insidias bipertito in silvis,
Caes. B. G. 5, 32:quas (copias) in convalle in insidiis,
id. ib. 3, 20:juvenem in latebris,
Verg. G. 4, 424 al.:tabulas bene pictas in bono lumine,
Cic. Brut. 75, 261; id. Pis. 25, 61:supremo In monte saxum,
Hor. Epod. 17, 68:corpus in vestibulo,
Suet. Aug. 100; Cat. 10, 23:praesidia in litore,
Nep. Hann. 11, 4.—With locat. proper names;of towns: classem Miseni et alteram Ravennae,
Suet. Aug. 49:singulas cohortes, Puteolis et Ostiae,
id. Claud. 25:se Athenis collocavit,
established himself, settled there, Cic. Fin. 5, 2, 4.—So also with adv. of place:occupato oppido, ibi praesidium collocavit,
Caes. B. G. 1, 38; 7, 9:ubi iste castra collocarat,
Cic. Verr. 2, 5, 37, § 96. —With in and acc.:(γ).in tabernam vasa et servos,
Plaut. Men. 5, 6, 27:me in arborem,
id. Aul. 4, 8, 6:eam in lectum,
Ter. Eun. 3, 5, 45 (ipsum verbum collocant proprium est, et ascribitur pronubis, Don.):exercitum in provinciam hiemandi gratia,
Sall. J. 61, 2; cf.supra,
Caes. B. G. 3, 1, and 3, 29; cf. also id. ib. 1, 18, B. 1. infra:maxilla ubi in suam sedem collocata est,
Cels. 8, 7.—With simple abl.:(δ).oculos pennis,
Ov. M. 1, 723.—With other prepositions (freq. in Suet.): comites apud ceteros hospites, to lodge, quarter, Cic. Verr. [p. 368] 2, 1, 24, §(ε).63: ut ante suum fundum Miloni insidias conlocaret,
to lay an ambush for, id. Mil. 10, 27:cohortis legionarias quattuor advorsum pedites hostium,
Sall. J. 51, 3:legiones propius Armeniam,
Tac. A. 13, 7; cf.:ipse propior montem suos conlocat,
Sall. J. 49, 1:obsides super se,
Suet. Aug. 43:singulas infra se,
id. Calig. 24:juxta se,
id. Ner. 13:circa se,
id. Tit. 9, consulares super pulpitum, id. Calig. 54:lecticam pro tribunali,
id. Aug. 33.—Absol.: sine tumultu praesidiis conlocatis: Sall. C. 45, 2; cf. Caes. B. G. 3, 4; 4, 33:B.tabulis et signis propalam collocatis,
Cic. de Or. 1, 35, 161:columnas neque rectas, neque e regione,
id. Q. Fr. 3, 1, 1, § 2:lecticae collocabantur,
id. Phil. 5, 6, 18:signum Jovis,
id. Cat. 3, 9, 21:sedes ac domicilium,
id. Verr. 2, 2, 3, § 6:postquam impedimenta collocata animadvertit,
Liv. 44, 37, 1 (cf.:constituere impedimenta,
id. 44, 36, 6):chlamydem, ut pendeat apte,
Ov. M. 2, 734:collocat hasta sues,
lays prostrate, kills, Mart. 5, 65, 10:reliqua signa in subsidio (i. e. ad subsidium) artius conlocat,
Sall. C. 59, 2; so,ceterum exercitum in subsidiis,
id. ib. § 5 Kritz N. cr.:vos, bonae feminae, collocate puellulam (cf. B. 1. infra),
Cat. 61, 184.—Esp.1.To give in marriage:2.filiam alicui,
Tac. Agr. 9 fin.; cf. Suet. Claud. 27; so Cic. Brut. 26, 98; Nep. Att. 19, 4; Suet. Caes. 21; id. Aug. 64; id. Calig. 24; id. Dom. 22 al.:matrem homini nobilissimo,
Caes. B. G. 1, 18:aliquam in matrimonium,
Cic. Div. 1, 46, 104;together with in matrimonio,
Dig. 36, 1, 77:eam in se dignam condicionem,
Plaut. Trin. 1, 2, 122:sororem ex matre et propinquas suas nuptum in alias civitates,
Caes. B. G. 1, 18; so,nuptum,
Plaut. Trin. 3, 3, 7; Col. 4, 3, 6; Dig. 3, 2, 11.—Less freq. absol.:virginem,
Nep. Epam. 3, 5:filiam alicujus,
id. Arist. 3, 3; cf.:in collocandā filiā,
Tac. A. 4, 39:collocantis filiam,
Just. 9, 6, 2.—Collocare pecuniam, dotem, faenus, etc., a mercantile t. t., to give, lay out, invest, advance, place money, a dowry, wealth, etc.:b.rem herilem,
Plaut. Men. 5, 6, 2:in eā provinciā pecunias magnas collocatas habent,
Cic. Imp. Pomp. 7, 18; cf.:pecunias in emptiones praediorum,
Dig. 17, 1, 2:pecunias graviore faenore,
Suet. Aug. 39:curavit, ut in eo fundo dos collocaretur,
Cic. Caecin. 4, 11:nusquam posse eam (pecuniam) melius conlocari,
id. ib. 5, 15:duas patrimonii partes in solo,
Suet. Tib. 48; cf.:duas faenoris partes in agris,
Tac. A. 6, 17:pecuniam idoneis nominibus,
Dig. 35, 2, 88.— Hence,In gen., to employ, invest money in some way:3.patrimonium suum non effudit: in rei publicae salute collocavit,
Cic. Phil. 3, 2, 3:miliens sestertium eā munificentiā collocatum,
Tac. A. 6, 45.—(Like the Gr. protithenai.) To lay out a dead body in state in the vestibulum:II.aliquem sancte ac reverenter in hortis Domitiis,
Capitol. Anton. p. 5; v. Casaub. ad h. l.—Trop. (in good prose; most freq. in Cic. and Quint.).A. (α).With in and abl.:(β).illum multa in pectore suo conlocare oportet,
Plaut. Pers. 1, 1, 8:res est videnda in tuto ut conlocetur,
Ter. Heaut. 4, 3, 11; 4, 3, 17:ut totos se in optimo vitae statu exquirendo collocarent,
employed, occupied themselves, Cic. Tusc. 5, 1, 2; cf.:totum se in cognitione et scientiā,
id. Off. 1, 44, 158:sese palam in meretriciā vitā,
id. Cael. 20, 49:philosophiam in urbibus,
id. Tusc. 5, 4, 10:in animis ego vestris omnes triumphos meos condi et collocari volo,
to be placed, deposited, id. Cat. 3, 11, 26:omne suum studium in doctrinā ac sapientiā,
to apply, employ, id. Q. Fr. 1, 1, 10, § 29:spem in incerto reliqui temporis eventu,
id. Quint. 26, 83:adulescentiam suam in amore et voluptatibus,
to employ, spend, id. Cael. 17, 39:bonas horas male,
Mart. 1, 113, 3:omnium longitudinum et brevitatum in sonis judicium ipsa natura in auribus nostris collocavit,
placed, Cic. Or. 51, 173:in conspectu,
Quint. 7, 1, 4:famam in tuto,
id. 12, 11, 7. —With in and acc.:(γ).in otium se,
Plaut. Merc. 3, 2, 10:homines quattuor In soporem,
to put into the sleep of death, id. Am. 1, 1, 148.—With simple abl.:(δ).et propriis verbis et ordine collocatis,
Quint. 9, 1, 7:ordine collocati sensus,
id. 7, 10, 16. —With other prepositions: est et in nominibus ex diverso collocatis sua gratia, Quint. 9, 3, 86.—(ε).Absol., to set in order, arrange, etc.:B.rem militarem,
Cic. Fam. 2, 13, 3:aedilitas recte collocata,
id. Verr. 2, 5, 14, § 37:tuā nobis auctoritate opus est ad collocandum aliquem civitatis statum,
id. Ep. ad Brut. 1, 15, 12:vix ut iis rebus, quas constituissent, conlocandis atque administrandis tempus daretur,
Caes. B. G. 3, 4: omnibus rebus confectis et collocatis, Auct. B. Alex. 33 fin. —In rhet.: verba collocata, i. e. in their relative positions (opp. simplicia), Cic. Or. 24, 80 sq.:ut apte collocentur (verba),
Quint. 8, prooem. § 26; cf. id. § 31; 10, 2, 13; 8, 1, 1; 10. 1, 4;9, 4, 1 al. —Rare: de cujus moderatione... in prioribus libris satis collocavi (= scripsi, dixi),
have brought forward, put forth, Tac. A. 6, 27 fin. —Acc. to I. B. 2.: quamobrem melius apud bonos quam apud fortunatos beneficium collocari puto, to put or place, as at interest, Cic. Off. 2, 20, 70; id. Verr. 2, 5, 22, § 56:bene,
id. Fam. 13, 28, 3; cf.:ut pecuniae non quaerendae solum ratio est, verum etiam conlocandae... sic gloria et quaerenda et conlocanda ratione est,
id. Off. 2, 12, 42. -
2 conloco
col-lŏco ( conl-), āvi, ātum, 1, v. a., to place together, to arrange, to station, lay, put, place, set, set up, erect, etc., a thing (or person) somewhere (class. in prose and poetry; cf.: statuo, pono, sisto).I.Lit.A.In gen.; constr. usu. with in and abl. (cf. Ramsh. Gr. p. 467 sq.; Zumpt, Gr. § 489); more rarely with in and acc.; also with other prepositions, or absol.(α).With in and abl.:(β).istam conloca cruminam in collo plane,
Plaut. As. 3, 3, 67:in rostris collocati,
Cic. Sest. 38, 83:aliquem in cubili,
id. Tusc. 2, 17, 39:in navi,
id. Planc. 41, 97:in custodiā,
id. Phil. 7, 7, 19; id. Par. 3, 2, 25:in solitudine,
id. Lael. 23, 87:uno quidque in loco,
id. de Or. 1, 35, 163:Herculem in concilio caelestium,
id. Off. 3, 5, 25:legiones in cervicibus nostris,
id. Fam. 12, 23, 2; id. Agr. 2, 27, 74:legionem in eis locis hiemandi causā,
Caes. B. G. 3, 1; cf.:exercitum in hibernis,
id. ib. 3, 29 fin.:me in gremio Veneris,
Cat. 66, 56:pedem grabati In collo sibi,
id. 10, 23:insidias bipertito in silvis,
Caes. B. G. 5, 32:quas (copias) in convalle in insidiis,
id. ib. 3, 20:juvenem in latebris,
Verg. G. 4, 424 al.:tabulas bene pictas in bono lumine,
Cic. Brut. 75, 261; id. Pis. 25, 61:supremo In monte saxum,
Hor. Epod. 17, 68:corpus in vestibulo,
Suet. Aug. 100; Cat. 10, 23:praesidia in litore,
Nep. Hann. 11, 4.—With locat. proper names;of towns: classem Miseni et alteram Ravennae,
Suet. Aug. 49:singulas cohortes, Puteolis et Ostiae,
id. Claud. 25:se Athenis collocavit,
established himself, settled there, Cic. Fin. 5, 2, 4.—So also with adv. of place:occupato oppido, ibi praesidium collocavit,
Caes. B. G. 1, 38; 7, 9:ubi iste castra collocarat,
Cic. Verr. 2, 5, 37, § 96. —With in and acc.:(γ).in tabernam vasa et servos,
Plaut. Men. 5, 6, 27:me in arborem,
id. Aul. 4, 8, 6:eam in lectum,
Ter. Eun. 3, 5, 45 (ipsum verbum collocant proprium est, et ascribitur pronubis, Don.):exercitum in provinciam hiemandi gratia,
Sall. J. 61, 2; cf.supra,
Caes. B. G. 3, 1, and 3, 29; cf. also id. ib. 1, 18, B. 1. infra:maxilla ubi in suam sedem collocata est,
Cels. 8, 7.—With simple abl.:(δ).oculos pennis,
Ov. M. 1, 723.—With other prepositions (freq. in Suet.): comites apud ceteros hospites, to lodge, quarter, Cic. Verr. [p. 368] 2, 1, 24, §(ε).63: ut ante suum fundum Miloni insidias conlocaret,
to lay an ambush for, id. Mil. 10, 27:cohortis legionarias quattuor advorsum pedites hostium,
Sall. J. 51, 3:legiones propius Armeniam,
Tac. A. 13, 7; cf.:ipse propior montem suos conlocat,
Sall. J. 49, 1:obsides super se,
Suet. Aug. 43:singulas infra se,
id. Calig. 24:juxta se,
id. Ner. 13:circa se,
id. Tit. 9, consulares super pulpitum, id. Calig. 54:lecticam pro tribunali,
id. Aug. 33.—Absol.: sine tumultu praesidiis conlocatis: Sall. C. 45, 2; cf. Caes. B. G. 3, 4; 4, 33:B.tabulis et signis propalam collocatis,
Cic. de Or. 1, 35, 161:columnas neque rectas, neque e regione,
id. Q. Fr. 3, 1, 1, § 2:lecticae collocabantur,
id. Phil. 5, 6, 18:signum Jovis,
id. Cat. 3, 9, 21:sedes ac domicilium,
id. Verr. 2, 2, 3, § 6:postquam impedimenta collocata animadvertit,
Liv. 44, 37, 1 (cf.:constituere impedimenta,
id. 44, 36, 6):chlamydem, ut pendeat apte,
Ov. M. 2, 734:collocat hasta sues,
lays prostrate, kills, Mart. 5, 65, 10:reliqua signa in subsidio (i. e. ad subsidium) artius conlocat,
Sall. C. 59, 2; so,ceterum exercitum in subsidiis,
id. ib. § 5 Kritz N. cr.:vos, bonae feminae, collocate puellulam (cf. B. 1. infra),
Cat. 61, 184.—Esp.1.To give in marriage:2.filiam alicui,
Tac. Agr. 9 fin.; cf. Suet. Claud. 27; so Cic. Brut. 26, 98; Nep. Att. 19, 4; Suet. Caes. 21; id. Aug. 64; id. Calig. 24; id. Dom. 22 al.:matrem homini nobilissimo,
Caes. B. G. 1, 18:aliquam in matrimonium,
Cic. Div. 1, 46, 104;together with in matrimonio,
Dig. 36, 1, 77:eam in se dignam condicionem,
Plaut. Trin. 1, 2, 122:sororem ex matre et propinquas suas nuptum in alias civitates,
Caes. B. G. 1, 18; so,nuptum,
Plaut. Trin. 3, 3, 7; Col. 4, 3, 6; Dig. 3, 2, 11.—Less freq. absol.:virginem,
Nep. Epam. 3, 5:filiam alicujus,
id. Arist. 3, 3; cf.:in collocandā filiā,
Tac. A. 4, 39:collocantis filiam,
Just. 9, 6, 2.—Collocare pecuniam, dotem, faenus, etc., a mercantile t. t., to give, lay out, invest, advance, place money, a dowry, wealth, etc.:b.rem herilem,
Plaut. Men. 5, 6, 2:in eā provinciā pecunias magnas collocatas habent,
Cic. Imp. Pomp. 7, 18; cf.:pecunias in emptiones praediorum,
Dig. 17, 1, 2:pecunias graviore faenore,
Suet. Aug. 39:curavit, ut in eo fundo dos collocaretur,
Cic. Caecin. 4, 11:nusquam posse eam (pecuniam) melius conlocari,
id. ib. 5, 15:duas patrimonii partes in solo,
Suet. Tib. 48; cf.:duas faenoris partes in agris,
Tac. A. 6, 17:pecuniam idoneis nominibus,
Dig. 35, 2, 88.— Hence,In gen., to employ, invest money in some way:3.patrimonium suum non effudit: in rei publicae salute collocavit,
Cic. Phil. 3, 2, 3:miliens sestertium eā munificentiā collocatum,
Tac. A. 6, 45.—(Like the Gr. protithenai.) To lay out a dead body in state in the vestibulum:II.aliquem sancte ac reverenter in hortis Domitiis,
Capitol. Anton. p. 5; v. Casaub. ad h. l.—Trop. (in good prose; most freq. in Cic. and Quint.).A. (α).With in and abl.:(β).illum multa in pectore suo conlocare oportet,
Plaut. Pers. 1, 1, 8:res est videnda in tuto ut conlocetur,
Ter. Heaut. 4, 3, 11; 4, 3, 17:ut totos se in optimo vitae statu exquirendo collocarent,
employed, occupied themselves, Cic. Tusc. 5, 1, 2; cf.:totum se in cognitione et scientiā,
id. Off. 1, 44, 158:sese palam in meretriciā vitā,
id. Cael. 20, 49:philosophiam in urbibus,
id. Tusc. 5, 4, 10:in animis ego vestris omnes triumphos meos condi et collocari volo,
to be placed, deposited, id. Cat. 3, 11, 26:omne suum studium in doctrinā ac sapientiā,
to apply, employ, id. Q. Fr. 1, 1, 10, § 29:spem in incerto reliqui temporis eventu,
id. Quint. 26, 83:adulescentiam suam in amore et voluptatibus,
to employ, spend, id. Cael. 17, 39:bonas horas male,
Mart. 1, 113, 3:omnium longitudinum et brevitatum in sonis judicium ipsa natura in auribus nostris collocavit,
placed, Cic. Or. 51, 173:in conspectu,
Quint. 7, 1, 4:famam in tuto,
id. 12, 11, 7. —With in and acc.:(γ).in otium se,
Plaut. Merc. 3, 2, 10:homines quattuor In soporem,
to put into the sleep of death, id. Am. 1, 1, 148.—With simple abl.:(δ).et propriis verbis et ordine collocatis,
Quint. 9, 1, 7:ordine collocati sensus,
id. 7, 10, 16. —With other prepositions: est et in nominibus ex diverso collocatis sua gratia, Quint. 9, 3, 86.—(ε).Absol., to set in order, arrange, etc.:B.rem militarem,
Cic. Fam. 2, 13, 3:aedilitas recte collocata,
id. Verr. 2, 5, 14, § 37:tuā nobis auctoritate opus est ad collocandum aliquem civitatis statum,
id. Ep. ad Brut. 1, 15, 12:vix ut iis rebus, quas constituissent, conlocandis atque administrandis tempus daretur,
Caes. B. G. 3, 4: omnibus rebus confectis et collocatis, Auct. B. Alex. 33 fin. —In rhet.: verba collocata, i. e. in their relative positions (opp. simplicia), Cic. Or. 24, 80 sq.:ut apte collocentur (verba),
Quint. 8, prooem. § 26; cf. id. § 31; 10, 2, 13; 8, 1, 1; 10. 1, 4;9, 4, 1 al. —Rare: de cujus moderatione... in prioribus libris satis collocavi (= scripsi, dixi),
have brought forward, put forth, Tac. A. 6, 27 fin. —Acc. to I. B. 2.: quamobrem melius apud bonos quam apud fortunatos beneficium collocari puto, to put or place, as at interest, Cic. Off. 2, 20, 70; id. Verr. 2, 5, 22, § 56:bene,
id. Fam. 13, 28, 3; cf.:ut pecuniae non quaerendae solum ratio est, verum etiam conlocandae... sic gloria et quaerenda et conlocanda ratione est,
id. Off. 2, 12, 42. -
3 insidiae
insĭdĭae, ārum, f. plur. (in sing. insidia prima, Sall. Fragm. ap. Charis. p. 75 P.) [insideo], an ambush, ambuscade (class.).I.LitA.Of persons:B.qui sustinuerant primos impetus insidiarum,
Hirt. B. G. 8, 19:equites procedere longius jussi, donec insidiae coorirentur,
Tac. H. 2, 24.—Of place:(α).si forte in insidias devenero,
Plaut. As. 1, 1, 92:signa aenea in insidiis ponere,
Cic. Deiot. 7, 21:milites in insidiis collocare,
Caes. B. G. 3, 20:intrare insidias,
id. B. C. 3, 38.—Particular phrases.To lay an ambush for any one:(β).insidias dare alicui,
Plaut. Mil. 2, 3, 32:facere vitae alicujus,
Cic. Q. Fr. 2, 3, 4:ponere vitae alicujus,
id. Sest. 18, 41:insidias penitus abstrusas ponere contra aliquem,
id. Agr. 2, 18, 49:parare alicui,
id. Rosc. Am. 9, 26:tendere,
id. Rosc. Com. 16, 46:collocare,
id. Mil. 10, 27:comparare,
id. Clu. 16, 47:struere,
id. ib. 66, 190:componere,
Tac. H. 5, 22:compo nere in aliquem,
Prop. 2, 32 (3, 30), 19: componere [p. 965] alicui, Tib. 1, 6, 4:disponere,
Quint. 4, 2, 48:afferre ovilibus,
Calp. Ecl. 1, 40:avibus moliri,
Verg. G. 1, 271.—In abl. alone, abl. with ex, or acc. with per, by artifice or stratagem, craftily, insidiously:II.Marcellus insidiis interfectus est,
Cic. Att. 13, 10, 3:per insidias quempiam interficere,
id. Dom. 23:per insidias circumvenire,
Caes. B. G. 1, 42:non ex insidiis, sed aperte ac palam elaborare,
Cic. Or. 12, 38:ex insidiis invadere aliquem,
Sall. J. 113, 6.—Trop., artifice, crafty device, plot, snare:nimis insidiarum ad capiendas aures adhiberi videtur,
Cic. Or. 51, 170:compositae orationis insidiis fidem alicujus attentare,
id. ib. 61, 208:noctis,
Verg. G. 1, 426:maris,
Val. Fl. 1, 416:post obitum parentis periculo insidiarum subjectus pupillus,
Gai. Inst. 2, 181. -
4 īn-struō
īn-struō ūxī, ūctus, ere, to build in, insert: Eam (contabulationem) in parietes, Cs.—Of troops, to form, set in order, draw up, array: ad instruendum spatium, L.: hosce, T.: exercitum, S.: aciem: aciem instructum habere, ut, etc., Cs.: Instructi acie Teucri, V.: in quo (loco) insidias, lay an ambush: acies circa vallum, L.: ad hunc modum acies instructa, Cs.—To prepare, make ready, furnish, provide, equip, fit out (freq. in P. perf.): audierunt muros instrui, N.: parato atque instructo exercitu, Cs.: domum: mensas, V.: agrum, stock, L.: instruit focum provincia, Iu.—Fig., to procure, provide for, prepare: accusationem: in instruendo (orationem) dissipatus, arranging: sine viribus illis Bella instructa, O.: instruendae fraudi intentior, devising, L.—To inform, teach, instruct: testīs: orientia tempora Exemplis, H. -
5 instruo
in-strŭo, xi ( perf. sync. instruxti, Plaut. Mil. 4, 1, 34), ctum, 3, v. a., to build in or into; to build,, erect, construct (class.).I.Lit.A.In gen.:B.contabulationem in parietes,
Caes. B. C. 2, 9:tubulos in earum (cloacarum) parietibus,
Vitr. 5, 9, 7:muros,
Nep. Them. 6:aggerem,
Tac. H. 2, 22.—In partic.1.To set in order, draw up in battle array:2.legiones,
Plaut. Am. 1, 1, 66:aciem,
Cic. Mur. 9, 22; id. Phil. 4, 5, 11:contra copias praesidia vestrosque exercitus,
id. Cat. 2, 11 init.—Absol.:ad instruendum spatium,
Liv. 9, 37, 3; 10, 19, 15; 24, 48, 11:insidias in loco aliquo,
to lay an ambush, id. Clu. 66, 190; cf.:quem insidiis instruendis locum?
Liv. 6, 23, 6:acies circa vallum,
id. 3, 22, 5:ad hunc modum aciem,
Caes. B. C. 3, 88:postremo in plures ordines,
Liv. 8, 8, 4:naves,
Just. 5, 4, 1.—To prepare, make ready, furnish, provide, to equip, fit out (with necessaries):II.domum,
Cic. Verr. 2, 4, 5, § 9:instruere et parare convivium omnibus rebus,
id. ib. 2, 4, 27, §62: mensas,
Verg. A. 3, 231; Ov. M. 8, 571:agrum,
to stock, furnish, Liv. 6, 5, 5:hortos,
Col. 11, 2, 25; Plin. Ep. 8, 18, 11:frumento et stipendio victorem,
Just. 6, 6:et dotare filiam,
Suet. Vesp. 14:mulieri aurum atque ornamenta,
Plaut. Mil. 4, 1, 35:instruit focum provincia,
Juv. 5, 97:socios simul instruit armis,
Verg. A. 8, 80:concubinas securibus peltisque,
Suet. Ner. 44:Xerxes bellum per quinquennium instruxit,
Just. 2, 10, 12; 8, 5, 2.—Trop.A.In gen., to procure, provide for, prepare for, furnish:B.accusationem,
Cic. Clu. 6:causam,
Plin. Ep. 10, 85:in instruendo (orationem) dissipatus,
in arranging, Cic. Brut. 59, 216: se, to furnish, prepare one ' s self:ad judicium nondum se satis instruxerat,
id. Verr. 2, 4, 19:neque spatium erat instruendi bellum,
Just. 8, 5, 2. —In partic., to provide with information, to teach, instruct:2.(oratores) parum his artibus instructos vidimus,
Cic. Brut. 59, 214:judicem notitiā rerum,
Quint. 4, 2, 24:juvenes salubribus praeceptis,
Petr. 140: aliquem scientiā alicujus rei, Quint. prooem. § 23; cf. id. 1, 10, 5; 2, 4, 20; 2, 5, 1 al.— Absol., Just. praef. 4 (but in Cic. Cael. 30, 72, the true reading is instituimur).—To plan, devise:A.magnas res hic agito in mentem instruere,
Plaut. Rud. 4, 2, 31:instruendae fraudi intentior,
Liv. 23, 35, 14: insidias [p. 971] mihi, Cat. 18 (21), 7.—Hence, instructus, a, um, P. a., ordered, drawn up; furnished, provided with any thing.Lit.:B.exercitus ita stetit instructus, ut, etc.,
Liv. 4, 18:acies,
Caes. B. G. 1, 48:domicilia rebus iis omnibus, quibus, etc.,
Cic. N. D. 2, 37, 95:instructa et exornata domus,
provided with necessaries, id. Verr. 2, 2, 34, § 84:instructae ornataeque naves,
id. ib. 2, 5, 51, §133: instructae atque ornatae omnibus rebus copiae,
id. de Imp. Pomp. 8:omnibus rebus instructum et paratum convivium,
id. Verr. 2, 4, 27.—Trop.1.Arranged, prepared; instructed:2.jam instructa sunt mihi in corde consilia omnia,
Ter. Phorm. 2, 2, 7:res satis scite instructae et compositae,
Cic. Leg. 1, 13, 39:ad permovendos animos instructi et parati,
id. Or. 5:ad mortem contemnendam,
id. Fin. 2, 17:ad dicendum instructissimus,
id. de Or. 3, 8.—Instructed, versed in:in jure civili,
Cic. de Or. 1, 58, 249:omnibus ingenuis artibus,
id. ib. 1, 16, 73:a jure civili, ab historia instructior (v. ab),
id. Brut. 43.—In a bad sense: accusatores instructi et subornati,
prepared, instructed, Cic. Vatin. 1, 3:vitiis instructior,
Hor. Ep. 1, 18, 25.— Adv.: instructē, with great preparation; only comp.:ludos opulentius instructius facere,
Liv. 1, 35, 7:instructius accusare,
App. Mag. 34, p. 296. -
6 condita
con-do, dĭdi, dĭtum, 3, v. a. [con- = cum, and 2. do], lit., to bring, lay or put together (very freq. in all periods and species of composition).I.With the access. idea of uniting, to put or join together into a whole, to form, fashion, produce, make by joining together.A.Prop., of the founding of towns or states, to found, establish: Romam, Enn. ap. Varr. R. R. 3, 1, 2, and Suet. Aug. 7 fin. (Ann. v. 494 Vahl.):(β).oppida,
Varr. L. L. 5, § 142; Hor. Ep. 2, 1, 8:urbem,
Lucr. 5, 1107; Cic. Cat. 3, 1, 2; Sall. C. 6, 1; Liv. 1, 19, 1; Suet. Aug. 18; 47; Just. 2, 4, 15; 2, 15, 1:arces,
Verg. E. 2, 61:locum,
Hor. S. 1, 5, 92: colonias. Vell. 1, 15; Just. 16, 3, 7:civitatem,
Cic. Rep. 1, 7, 12:regna,
Just. 2, 1 init.:imperium Poenorum,
id. 19, 1, 1.—Hence, often ante and post Romam conditam, before and after the foundation of Rome, Cic. Tusc. 1, 1, 3; cf. Liv. praef. § 6 al.—Transf. to the inhabitants:b.Romanam gentem,
Verg. A. 1, 33:genus hominum,
Just. 2, 6, 11.—Hence, mid.:optato conduntur Thybridis alveo,
they settle, Verg. A. 7, 303 (condi proprie dicuntur, qui sibi statuunt civitatem. Conduntur ergo; sedem stabilem locant, Serv.). —Of the erecting, building of other things, to make, construct, build:c.aram,
Liv. 1, 7, 11; 28, 46, 16:sepulcrum,
Hor. Epod. 9, 26:moenia,
Verg. A. 1, 276; Ov. M. 3, 13; 14, 775; Just. 2, 12, 4.—Of written productions, to compose, write, celebrate, write or treat of, describe: SIVE CARMEN CONDIDISSET, Fragm. XII. Tab. ap. Cic. Rep. 4, 10, 12; so,(β).carmen,
Lucr. 5, 2; Hor. S. 2, 1, 82; id. Ep. 1, 3, 24; id. A. P. 436; Liv. 27, 37, 7; 31, 12, 10; Quint. 10, 1, 56 et saep.:poëma,
Cic. Att. 1, 16, 15:longas Iliadas,
Prop. 2, 1, 14:bella,
Verg. E. 6, 7:Caesaris acta,
Ov. Tr. 2, 336:proelia,
Stat. Th. 1, 8:festa numeris,
Ov. F. 6, 24:alterum satirae genus,
Quint. 10, 1, 95:aliqua in hac materiā,
id. 3, 1, 19:prosam orationem,
Plin. 5, 29, 31, § 112:historiam,
id. 12, 4, 8, § 18; cf.:aliquid annalibus,
id. 2, 9, 6, § 43:praecepta medendi,
id. 26, 2, 6, § 10:laudes alicujus,
id. 22, 13, 15, § 35.— Rarely,Absol.:B.si etiamnum Homero condente Aegyptus non erat,
Plin. 13, 13, 27, § 88.—Trop., to establish, found, to be the author of, to produce, make:II.jusjurandum,
Plaut. Rud. 5, 3, 18:aurea saecula,
Verg. A. 6, 793:collegium novum,
Liv. 5, 52, 11:morem,
Plin. 11, 37, 55, § 150:nova fata,
Verg. A. 10, 35:aeternam famam ingenio suo,
Phaedr. 3, prol. 53; so,nomen memorandum,
Sil. 4, 37:militarem disciplinam artemque bellandi,
Flor. 1, 3, 1:somniorum intellegentiam (Joseph),
Just. 36, 2, 8.—Of the gods:portenta sua,
to fuifil, accomplish, Sil. 16, 126.— Impers.:naturā rerum conditum est, ut, etc.,
Dig. 19, 5, 4.—With the access. idea of carefulness, to put away, to lay, put, or place somewhere for preservation, etc.; to lay up, store or treasure up (opp. promo).A.In gen.1.Prop.(α).Aliquid:(β).pecuniam,
Cic. Clu. 26, 72:frumentum,
id. N. D. 2, 63, 157; Hor. Ep. 2, 1, 140: condere et reponere fructus, [p. 409] Cic. N. D. 2, 62, 156:agri multa efferunt, quae... mandentur condita vetustati,
id. ib. 2, 60, 151; cf. id. Brut. 4, 16; Varr. R. R. 1, 62;Auct. B. Afr. 65: vinum,
Varr. R. R. 1, 13; cf. Mart. 13, 111, 2; Verg. E. 3, 43; Hor. Ep. 1, 1, 12:aliquid proprio horreo,
id. C. 1, 1, 9:Sabinum testā levi,
id. ib. 1, 20, 3:pressa mella puris amphoris,
id. Epod. 2, 15:messem,
Tib. 1, 1, 42:fruges,
Paul. Sent. 2, 8, 2.—With the designation of the place (most freq. by in and acc.):2.minas viginti in crumenam,
Plaut. Truc. 3, 1, 9:mustum in dolium,
Varr. R. R. 1, 65, 1:cineres in urnas,
Suet. Calig. 15:barbam in auream pyxidem,
id. Ner. 12; cf. id. ib. 47:legem in aerarium,
id. ib. 28:libri in sacrarium conditi,
Gell. 1, 19, 10; cf.the foll.: te in pistrinum,
Plaut. Ps. 1, 5, 120; cf.:aliquem in custodiam,
Liv. 31, 23, 9; Tac. H. 4, 2:aliquem in carcerem,
to thrust into prison, imprison, Cic. Verr. 2, 5, 29, § 76; Liv. 26, 16, 6; 29, 22, 7; 30, 21, 5;45, 42, 5: aliquem in vincula,
id. 23, 38, 7; 26, 34, 4. —With adv.:argentum intro,
Plaut. Ps. 1, 3, 120; id. Truc. 5, 28:sortes eo,
Cic. Div. 2, 41, 86 Orell. N. cr. —With in and abl.:litteras publicas in aerario sanctiore,
to keep, lay up, Cic. Verr. 2, 4, 63, § 140:se (aves) in foliis,
Verg. G. 4, 473:novissimo die dein (argyritin) condunt in plumbeo vase,
Plin. 33, 6, 35, § 109.—With abl.:condidit (libros Sibyllinos) duobus forulis auratis sub Palatini Apollinis basi,
Suet. Aug. 31; Scrib. Comp. 145.—With locat.:id domi nostrae,
Cic. Verr. 2, 2, 2, § 5; cf.:ut ei jam exploratus et domi conditus consulatus videretur,
i. e. he was sure of it, id. Mur. 24, 49.—Trop.: teneo omnia;B.in pectore condita sunt,
Plaut. Ps. 4, 1, 31:mandata corde memori,
Cat. 64, 231:tu, qui omne bonum in visceribus medullisque condideris,
Cic. Tusc. 5, 9, 27:in causis conditae sunt res futurae,
lie, are contained, id. Div. 1, 56, 128. —Hence,Esp.,1.In econom. lang., to preserve, pickle (for which the access. form condio, īre, became prevalent):2. 3.lentiscum in acetum (cf. just before, oleae quomodo condiantur),
Cato, R. R. 117:ficus in orcas,
Col. 12, 15, 2:fructum in cados,
Plin. 13, 4, 9, § 48:corna in liquidā faece,
Ov. M. 8, 666:oleum,
Suet. Caes. 53.—To inter, bury (cf. compono, II. B. 1. c.):b.mortuos cerā circumlitos,
Cic. Tusc. 1, 45, 108:aliquem sepulcro,
id. Leg. 2, 22, 56; Verg. A. 3, 67; Ov. M. 7, 618; 8, 235:ossa parentis terrā,
Verg. A. 5, 48; so,aliquem terrā,
Plin. 7, 54, 55, § 187:corpora defunctorum in lapide sarcophago,
id. 36, 17, 27, § 131:fraternas umbras tumulo,
Ov. F. 5, 451; so id. M. 14, 442; Val. Fl. 5, 198:ossa peregrinā ripā,
Ov. M. 2, 337:in Tomitanā condar humo?
id. P. 3, 1, 6:inhumatos Manes,
Luc. 9, 151:Alexandrum intemperantiā bibendi... condidit,
brought to the grave, Sen. Ep. 83, 23:patrem,
Phaedr. 4, 4, 30:fulgura publica condere,
Juv. 6, 587, v. fulgur; cf.:Aruns dispersos fulminis ignes Colligit et terrae maesto cum murmure condit,
Luc. 1, 606 sq. —Poet., of time, to pass, spend, live through, bring to a close:4.saecla vivendo,
Lucr. 3, 1090:longos soles cantando,
Verg. E. 9, 52:cum referetque diem condetque relatum,
i. e. morning and evening, id. G. 1, 458:diem collibus in suis,
Hor. C. 4, 5, 29:diem,
Stat. Th. 10, 54; Plin. Ep. 9, 36, 4; id. Pan. 80 fin.; Macr. Somn. Scip. 1, 20 fin.:noctem,
Sil. 4, 482.—In respect to lustrum, v. 2. lustrum, I.—Transf., to conceal, hide, secrete, suppress:5.Sibyllam quidem sepositam et conditam habeamus, ut... injussu senatūs ne legantur quidem libri,
Cic. Div. 2, 54, 112:quicquid sub terrā est in apricum proferet aetas, Defodiet condetque nitentia,
Hor. Ep. 1, 6, 25:lumen,
Lucr. 4, 434; so,lunam (nubes),
Hor. C. 2, 16, 3:aliquid jocoso furto,
id. ib. 1, 10, 8:vultus,
Ov. M. 2, 330; cf.:vultum aequore,
id. ib. 11, 255:enses,
to sheathe, Hor. Epod. 7, 2:ferrum,
Phaedr. 5, 2, 8:gladium,
Quint. 8, prooem. §15: scuta latentia,
Verg. A. 3, 237:oculos,
to close, shut, Ov. Tr. 3, 3, 44 (but oculi conditi, v. P. a. infra); so,lumina,
Prop. 4 (5), 11, 64:se in viscera (terrae),
Ov. M. 2, 274:se sub lectum,
Suet. Calig. 51.—Mid., Plin. 8, 57, 82, § 223:nocte... aliquot Numidarum turmas medio in saltu condiderat,
i. e. placed in ambush, Liv. 27, 26, 8; so, hostis in silvis armatum militem condidit, Curt. 8, 1, 4; cf.:ibi Dahas condidit,
id. 7, 7, 32:(Danai) notā conduntur in alvo,
concealed themselves, Verg. A. 2, 401:fera murmura,
Prop. 4 (5), 4, 61:iram,
Tac. A. 2, 28.—With abl.:his mensibus pisces jacent speluncis conditi,
Plin. 9, 16, 24, § 56:huic sollertiā est inanium ostrearum testis se condere,
id. 8, 31, 51, § 98:luna condita tenebris,
Tac. A. 1, 28:aliquid alvo,
to swallow, Sil. 6, 199.—Poet.a.To thrust or strike in deep, to plunge (cf. abscondo):(β).ensem in pectus,
Ov. M. 13, 392:digitos in lumina,
id. ib. 13, 561; 12, 295;5, 423: ensem totum alicui in adverso pectore,
Verg. A. 9, 348:telum jugulo,
Ov. M. 13, 459; Sen. Oedip. 1037; cf. pass.:nihil tam facile in corpus quam sagitta conditur,
Cels. 7, 5, n. 2.—Trop.:b.stimulos caecos in pectore,
Ov. M. 1, 727.—To hide by sailing away, to lose sight of:1.navita condit urbes,
Val. Fl. 2, 443; cf. abscondo.—Hence,condĭtus, a, um, P. a., close, secret, deep (rare):2.praecordia,
Hor. S. 1, 4, 89:oculi,
deep set, Plin. 11, 37, 53, § 141.—condĭta, ōrum, n., the laid up store (late Lat.), Cod. Th. 7, 4, 3; Dig. 32, 95 al. -
7 condo
con-do, dĭdi, dĭtum, 3, v. a. [con- = cum, and 2. do], lit., to bring, lay or put together (very freq. in all periods and species of composition).I.With the access. idea of uniting, to put or join together into a whole, to form, fashion, produce, make by joining together.A.Prop., of the founding of towns or states, to found, establish: Romam, Enn. ap. Varr. R. R. 3, 1, 2, and Suet. Aug. 7 fin. (Ann. v. 494 Vahl.):(β).oppida,
Varr. L. L. 5, § 142; Hor. Ep. 2, 1, 8:urbem,
Lucr. 5, 1107; Cic. Cat. 3, 1, 2; Sall. C. 6, 1; Liv. 1, 19, 1; Suet. Aug. 18; 47; Just. 2, 4, 15; 2, 15, 1:arces,
Verg. E. 2, 61:locum,
Hor. S. 1, 5, 92: colonias. Vell. 1, 15; Just. 16, 3, 7:civitatem,
Cic. Rep. 1, 7, 12:regna,
Just. 2, 1 init.:imperium Poenorum,
id. 19, 1, 1.—Hence, often ante and post Romam conditam, before and after the foundation of Rome, Cic. Tusc. 1, 1, 3; cf. Liv. praef. § 6 al.—Transf. to the inhabitants:b.Romanam gentem,
Verg. A. 1, 33:genus hominum,
Just. 2, 6, 11.—Hence, mid.:optato conduntur Thybridis alveo,
they settle, Verg. A. 7, 303 (condi proprie dicuntur, qui sibi statuunt civitatem. Conduntur ergo; sedem stabilem locant, Serv.). —Of the erecting, building of other things, to make, construct, build:c.aram,
Liv. 1, 7, 11; 28, 46, 16:sepulcrum,
Hor. Epod. 9, 26:moenia,
Verg. A. 1, 276; Ov. M. 3, 13; 14, 775; Just. 2, 12, 4.—Of written productions, to compose, write, celebrate, write or treat of, describe: SIVE CARMEN CONDIDISSET, Fragm. XII. Tab. ap. Cic. Rep. 4, 10, 12; so,(β).carmen,
Lucr. 5, 2; Hor. S. 2, 1, 82; id. Ep. 1, 3, 24; id. A. P. 436; Liv. 27, 37, 7; 31, 12, 10; Quint. 10, 1, 56 et saep.:poëma,
Cic. Att. 1, 16, 15:longas Iliadas,
Prop. 2, 1, 14:bella,
Verg. E. 6, 7:Caesaris acta,
Ov. Tr. 2, 336:proelia,
Stat. Th. 1, 8:festa numeris,
Ov. F. 6, 24:alterum satirae genus,
Quint. 10, 1, 95:aliqua in hac materiā,
id. 3, 1, 19:prosam orationem,
Plin. 5, 29, 31, § 112:historiam,
id. 12, 4, 8, § 18; cf.:aliquid annalibus,
id. 2, 9, 6, § 43:praecepta medendi,
id. 26, 2, 6, § 10:laudes alicujus,
id. 22, 13, 15, § 35.— Rarely,Absol.:B.si etiamnum Homero condente Aegyptus non erat,
Plin. 13, 13, 27, § 88.—Trop., to establish, found, to be the author of, to produce, make:II.jusjurandum,
Plaut. Rud. 5, 3, 18:aurea saecula,
Verg. A. 6, 793:collegium novum,
Liv. 5, 52, 11:morem,
Plin. 11, 37, 55, § 150:nova fata,
Verg. A. 10, 35:aeternam famam ingenio suo,
Phaedr. 3, prol. 53; so,nomen memorandum,
Sil. 4, 37:militarem disciplinam artemque bellandi,
Flor. 1, 3, 1:somniorum intellegentiam (Joseph),
Just. 36, 2, 8.—Of the gods:portenta sua,
to fuifil, accomplish, Sil. 16, 126.— Impers.:naturā rerum conditum est, ut, etc.,
Dig. 19, 5, 4.—With the access. idea of carefulness, to put away, to lay, put, or place somewhere for preservation, etc.; to lay up, store or treasure up (opp. promo).A.In gen.1.Prop.(α).Aliquid:(β).pecuniam,
Cic. Clu. 26, 72:frumentum,
id. N. D. 2, 63, 157; Hor. Ep. 2, 1, 140: condere et reponere fructus, [p. 409] Cic. N. D. 2, 62, 156:agri multa efferunt, quae... mandentur condita vetustati,
id. ib. 2, 60, 151; cf. id. Brut. 4, 16; Varr. R. R. 1, 62;Auct. B. Afr. 65: vinum,
Varr. R. R. 1, 13; cf. Mart. 13, 111, 2; Verg. E. 3, 43; Hor. Ep. 1, 1, 12:aliquid proprio horreo,
id. C. 1, 1, 9:Sabinum testā levi,
id. ib. 1, 20, 3:pressa mella puris amphoris,
id. Epod. 2, 15:messem,
Tib. 1, 1, 42:fruges,
Paul. Sent. 2, 8, 2.—With the designation of the place (most freq. by in and acc.):2.minas viginti in crumenam,
Plaut. Truc. 3, 1, 9:mustum in dolium,
Varr. R. R. 1, 65, 1:cineres in urnas,
Suet. Calig. 15:barbam in auream pyxidem,
id. Ner. 12; cf. id. ib. 47:legem in aerarium,
id. ib. 28:libri in sacrarium conditi,
Gell. 1, 19, 10; cf.the foll.: te in pistrinum,
Plaut. Ps. 1, 5, 120; cf.:aliquem in custodiam,
Liv. 31, 23, 9; Tac. H. 4, 2:aliquem in carcerem,
to thrust into prison, imprison, Cic. Verr. 2, 5, 29, § 76; Liv. 26, 16, 6; 29, 22, 7; 30, 21, 5;45, 42, 5: aliquem in vincula,
id. 23, 38, 7; 26, 34, 4. —With adv.:argentum intro,
Plaut. Ps. 1, 3, 120; id. Truc. 5, 28:sortes eo,
Cic. Div. 2, 41, 86 Orell. N. cr. —With in and abl.:litteras publicas in aerario sanctiore,
to keep, lay up, Cic. Verr. 2, 4, 63, § 140:se (aves) in foliis,
Verg. G. 4, 473:novissimo die dein (argyritin) condunt in plumbeo vase,
Plin. 33, 6, 35, § 109.—With abl.:condidit (libros Sibyllinos) duobus forulis auratis sub Palatini Apollinis basi,
Suet. Aug. 31; Scrib. Comp. 145.—With locat.:id domi nostrae,
Cic. Verr. 2, 2, 2, § 5; cf.:ut ei jam exploratus et domi conditus consulatus videretur,
i. e. he was sure of it, id. Mur. 24, 49.—Trop.: teneo omnia;B.in pectore condita sunt,
Plaut. Ps. 4, 1, 31:mandata corde memori,
Cat. 64, 231:tu, qui omne bonum in visceribus medullisque condideris,
Cic. Tusc. 5, 9, 27:in causis conditae sunt res futurae,
lie, are contained, id. Div. 1, 56, 128. —Hence,Esp.,1.In econom. lang., to preserve, pickle (for which the access. form condio, īre, became prevalent):2. 3.lentiscum in acetum (cf. just before, oleae quomodo condiantur),
Cato, R. R. 117:ficus in orcas,
Col. 12, 15, 2:fructum in cados,
Plin. 13, 4, 9, § 48:corna in liquidā faece,
Ov. M. 8, 666:oleum,
Suet. Caes. 53.—To inter, bury (cf. compono, II. B. 1. c.):b.mortuos cerā circumlitos,
Cic. Tusc. 1, 45, 108:aliquem sepulcro,
id. Leg. 2, 22, 56; Verg. A. 3, 67; Ov. M. 7, 618; 8, 235:ossa parentis terrā,
Verg. A. 5, 48; so,aliquem terrā,
Plin. 7, 54, 55, § 187:corpora defunctorum in lapide sarcophago,
id. 36, 17, 27, § 131:fraternas umbras tumulo,
Ov. F. 5, 451; so id. M. 14, 442; Val. Fl. 5, 198:ossa peregrinā ripā,
Ov. M. 2, 337:in Tomitanā condar humo?
id. P. 3, 1, 6:inhumatos Manes,
Luc. 9, 151:Alexandrum intemperantiā bibendi... condidit,
brought to the grave, Sen. Ep. 83, 23:patrem,
Phaedr. 4, 4, 30:fulgura publica condere,
Juv. 6, 587, v. fulgur; cf.:Aruns dispersos fulminis ignes Colligit et terrae maesto cum murmure condit,
Luc. 1, 606 sq. —Poet., of time, to pass, spend, live through, bring to a close:4.saecla vivendo,
Lucr. 3, 1090:longos soles cantando,
Verg. E. 9, 52:cum referetque diem condetque relatum,
i. e. morning and evening, id. G. 1, 458:diem collibus in suis,
Hor. C. 4, 5, 29:diem,
Stat. Th. 10, 54; Plin. Ep. 9, 36, 4; id. Pan. 80 fin.; Macr. Somn. Scip. 1, 20 fin.:noctem,
Sil. 4, 482.—In respect to lustrum, v. 2. lustrum, I.—Transf., to conceal, hide, secrete, suppress:5.Sibyllam quidem sepositam et conditam habeamus, ut... injussu senatūs ne legantur quidem libri,
Cic. Div. 2, 54, 112:quicquid sub terrā est in apricum proferet aetas, Defodiet condetque nitentia,
Hor. Ep. 1, 6, 25:lumen,
Lucr. 4, 434; so,lunam (nubes),
Hor. C. 2, 16, 3:aliquid jocoso furto,
id. ib. 1, 10, 8:vultus,
Ov. M. 2, 330; cf.:vultum aequore,
id. ib. 11, 255:enses,
to sheathe, Hor. Epod. 7, 2:ferrum,
Phaedr. 5, 2, 8:gladium,
Quint. 8, prooem. §15: scuta latentia,
Verg. A. 3, 237:oculos,
to close, shut, Ov. Tr. 3, 3, 44 (but oculi conditi, v. P. a. infra); so,lumina,
Prop. 4 (5), 11, 64:se in viscera (terrae),
Ov. M. 2, 274:se sub lectum,
Suet. Calig. 51.—Mid., Plin. 8, 57, 82, § 223:nocte... aliquot Numidarum turmas medio in saltu condiderat,
i. e. placed in ambush, Liv. 27, 26, 8; so, hostis in silvis armatum militem condidit, Curt. 8, 1, 4; cf.:ibi Dahas condidit,
id. 7, 7, 32:(Danai) notā conduntur in alvo,
concealed themselves, Verg. A. 2, 401:fera murmura,
Prop. 4 (5), 4, 61:iram,
Tac. A. 2, 28.—With abl.:his mensibus pisces jacent speluncis conditi,
Plin. 9, 16, 24, § 56:huic sollertiā est inanium ostrearum testis se condere,
id. 8, 31, 51, § 98:luna condita tenebris,
Tac. A. 1, 28:aliquid alvo,
to swallow, Sil. 6, 199.—Poet.a.To thrust or strike in deep, to plunge (cf. abscondo):(β).ensem in pectus,
Ov. M. 13, 392:digitos in lumina,
id. ib. 13, 561; 12, 295;5, 423: ensem totum alicui in adverso pectore,
Verg. A. 9, 348:telum jugulo,
Ov. M. 13, 459; Sen. Oedip. 1037; cf. pass.:nihil tam facile in corpus quam sagitta conditur,
Cels. 7, 5, n. 2.—Trop.:b.stimulos caecos in pectore,
Ov. M. 1, 727.—To hide by sailing away, to lose sight of:1.navita condit urbes,
Val. Fl. 2, 443; cf. abscondo.—Hence,condĭtus, a, um, P. a., close, secret, deep (rare):2.praecordia,
Hor. S. 1, 4, 89:oculi,
deep set, Plin. 11, 37, 53, § 141.—condĭta, ōrum, n., the laid up store (late Lat.), Cod. Th. 7, 4, 3; Dig. 32, 95 al. -
8 condō
condō didī, ditus, ere [com- + do], to put together, make by joining, found, establish, build, settle: oppida, H.: urbem: urbs condita vi et armis, L.: ante Romam conditam, before the foundation of Rome: post urbem conditam: gentem, V.: optato conduntur Thybridis alveo, they settle, V.—To erect, make, construct, build, found: aram, L.: sepulcrum, H.: moenia, V.—To compose, write, celebrate, treat, describe: conditum ab Livio poëtā carmen, L.: poëma: festa numeris, O. — To establish, found, be the author of, produce, make: aurea saecula, V.: collegium novum, L.—To put away, lay by, lay up, store, treasure: pecuniam: fructūs: (pocula) condita servo, V.: quod mox depromere possim, H.: Sabinum testā lēvi, H.: mella puris amphoris, H.: messīs, O.: (piratas) in carcerem, to imprison: captivos in vincula, L.: sortes eo: litteras in aerario: se (aves) in foliis, V.: domi conditus consulatus, i. e. safe: omne bonum in visceribus medullisque.—To preserve, pickle: corna in faece, O.—To inter, bury: mortuos cerā circumlitos: animam sepulcro, V.: te humi, V.: fraternas umbras tumulo, O.: patrem, Ph.: fulgura publica, i. e. things blasted, Iu.: tempora Notis condita fastis, i. e. recorded, H.: longos Cantando soles, to bury, dispose of, V.: diem collibus in suis, H.: lūstrum, to complete, close (by offering sacrifices): idque conditum lūstrum appellavit, L.—To conceal, hide, secrete, suppress: Sibylla condita: aetas condet nitentia, H.: caelum umbrā, V.: aliquid iocoso furto, make away with, H.: voltum aequore, O.: ensīs, sheathe, H.: ferrum, Ph.: oculos, shut, O.: lumina, V.: se in viscera (terrae), O.: per omnīs se portas, retire, V.: Numidarum turmas medio in saltu, place in ambush, L.—To strike deep, plunge, bury: in gurgitis ima sceptrum, O.: digitos in lumina, O.: Pectore in adverso ensem, V.: telum iugulo, O.: stimulos caecos in pectore, O.* * *condere, condidi, conditus V TRANSput/insert (into); store up/put away, preserve, bottle (wine); bury/inter; sink; build/found, make; shut (eyes); conceal/hide/keep safe; put together, compose; restore; sheathe (sword); plunge/bury (weapon in enemy); put out of sight -
9 circum-veniō
circum-veniō vēnī, ventus, īre, to come around, be around, encircle, encompass, surround: circumventi flammā, Cs.: Cocytos circumvenit, V.: planities locis paulo superioribus circumventa, S.: singulas urbīs, to go from city to city, S.—To surround, encompass, beset, invest: nostros, Cs.: consulem, N.: insontīs, S.: legio circumventa, L.— Fig., to encompass, beset, oppress, distress, afflict, overthrow: circumventus morbo te: aliquem per arbitrum, i. e. to lay hold of: potentis alicuius opibus circumveniri: falsis criminibus, S.: ab inimicis, S.: senem circumveniunt incommoda, H.—To deceive, cheat, defraud: circumventus pecuniā: per insidias ab eo circumveni, betrayed into an ambush, Cs.: fenore circumventa plebs, L. -
10 sub-sīdō
sub-sīdō sēdī, sessus, ere, to sit down, crouch down, squat, settle down, sink down: adversus emissa tela, L.: Poplite subsidens, V.: subsedit in illā Ante fores arā, O.—With dat: iuvet ut tigrīs subsidere cervis, to yield, H.—To fall, subside, sink, settle: undae, V.: venti, O.: Extremus galeāque imā subsedit Acestes, remained at the bottom, V.: ebur posito rigore Subsidit digitis, ceditque, gives way, O.—To settle down, establish oneself, remain, abide, stay: in Siciliā: in castris, Cs.: commixti corpore tantum Subsident Teucri, V.—To crouch down on the watch, lie in wait, lie in ambush: eo in loco: in insidiis, L.—With acc: devictam Asiam subsedit adulter (i. e. Agamemnonem), lay in wait for, V.
См. также в других словарях:
To lay an ambush — Ambush Am bush ([a^]m b[oo^]sh), n. [F. emb[^u]che, fr. the verb. See {Ambush}, v. t.] 1. A disposition or arrangement of troops for attacking an enemy unexpectedly from a concealed station. Hence: Unseen peril; a device to entrap; a snare. [1913 … The Collaborative International Dictionary of English
Ambush — Am bush ([a^]m b[oo^]sh), n. [F. emb[^u]che, fr. the verb. See {Ambush}, v. t.] 1. A disposition or arrangement of troops for attacking an enemy unexpectedly from a concealed station. Hence: Unseen peril; a device to entrap; a snare. [1913… … The Collaborative International Dictionary of English
ambush — [am′boosh΄] n. [OFr embusche < embuschier: see AMBUSH the vt. vi.] 1. a deployment of persons in hiding to make a surprise attack 2. a) the persons in hiding b) their place of hiding 3. the act of so lying in wait to attack … English World dictionary
ambush — {{Roman}}I.{{/Roman}} noun ADJECTIVE ▪ deadly ▪ enemy VERB + AMBUSH ▪ lay, prepare, set up ▪ The soldiers set up an … Collocations dictionary
ambush — I UK [ˈæmbʊʃ] / US [ˈæmˌbʊʃ] noun [countable/uncountable] Word forms ambush : singular ambush plural ambushes an attack from a hidden position The two men were shot and wounded in an ambush. a high risk of ambush lie in ambush: The police lay in… … English dictionary
ambush — am|bush [ˈæmbuʃ] n [U and C] [Date: 1300 1400; : Old French; Origin: embuschier, from en in + busche wood ] a sudden attack on someone by people who have been hiding and waiting for them, or the place where this happens ▪ The soldiers were killed … Dictionary of contemporary English
ambush — am|bush1 [ æm,buʃ ] noun count or uncount an attack from a hidden position: The two men were shot and wounded in an ambush. a high risk of ambush lie in ambush: The police lay in ambush outside the apartment building. ambush am|bush 2 [ æm,buʃ ]… … Usage of the words and phrases in modern English
ambush — {{11}}ambush (n.) late 15c., embushe, from the English verb or from M.Fr. embusche, from O.Fr. embuscher (see AMBUSH (Cf. ambush) (v.)). Earlier was ambushment (late 14c.). Figurative use by 1590s. {{12}}ambush (v.) c.1300, from O.Fr. embuscher… … Etymology dictionary
ambush — 1 noun (C) a sudden attack by people who have been waiting and hiding, or the place where this happens: wait/lie in ambush (=wait to ambush someone): Armed police lay in ambush behind the hedge. 2 verb (T) to attack someone from a place where you … Longman dictionary of contemporary English
Ambush — Joshua at the capture of Ai lay in ambush, and so deceived the inhabitants that he gained an easy victory (Josh. 8:4 26). Shechem was taken in this manner (Judg. 9:30 45. Comp. Jer. 51:12) … Easton's Bible Dictionary
Lay — (l[=a]), v. t. [imp. & p. p. {Laid} (l[=a]d); p. pr. & vb. n. {Laying}.] [OE. leggen, AS. lecgan, causative, fr. licgan to lie; akin to D. leggen, G. legen, Icel. leggja, Goth. lagjan. See {Lie} to be prostrate.] 1. To cause to lie down, to be… … The Collaborative International Dictionary of English